၁၉၅၁ခု စာေပဗိမာန္ဆုရ ေရႊကုိင္းသား၏ မိန္႔ခြန္းစကား
ျမန္မာမႈသုေတသီ ဆရာေတာ္ေရႊကုိင္းသားရာျပည့္အမွတ္တရ
(၁၉၁၂ ဇန္နဝါရီ ၅)

(ဦးလွ၊ ေဒါက္တာသန္းထြန္း၊ ေရႊကုိင္းသား၊ ညိဳျမႏွင့္ ေဒၚအမာ)

'' .... ဦးပဥၥင္းဟာ ဒီဆင္ယင္ထုံးဖြဲ႔မႈစာအုပ္ကုိတတ္သိ နားလည္လွ၍ ျပဳစုလုိက္ရသည္ မဟုတ္ဘဲ သုေတသီတေယာက္အေနနဲ႔ သုေတသနလုပ္ရာမွ ရရွိခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ စာတေစာင္ဖြဲ႔ၿပီး တင္ျပလုိက္ျခင္းမွ်သာျဖစ္ပါတယ္။

ဦးပဥၥင္းဟာ ဆင္ယင္ထုံးဖြဲ႔မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္ အလက္ေတြကုိ စာအုပ္မေရးသားမီ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ ၁၅ ႏွစ္ခန္႔ေလာက္ကစၿပီး ရွာေဖြစုေဆာင္းခဲ့ပါတယ္။ ေလ့လဲ ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ စုေဆာင္းေလ့လာတဲ့ ေနရာမွာလဲ စာေပ အေထာက္အထားသာမကပါဘူး။ ပန္းခ်ီတုိ႔ ပန္းပုတုိ႔ ဆုိတဲ့ အႏုပညာ လက္ရာေတြ ထဲကပါ ေလ့လာမွတ္သားခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီလုိ ဆင္ယင္ ထုံးဖြဲ႔မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ စုေဆာင္း ေလ့လာတဲ့အထဲမွာေတာ့ ေက်ာက္စာဌာနက ပန္းခ်ီဆရာဘဝနဲ႔ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ခန္႔ ဆည္းပူးစုေဆာင္းခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြဟာ အားအကုိးရဆုံး အေထာက္အပံ့အရဆုံးလုိ႔ဆုိရပါမယ္။ အဲဒီ စုေဆာင္းေလ့လာခ်က္ေတြဟာ ဆင္ယင္ထုံးဖြဲ႔မႈ စာအုပ္ရဲ့ ေက်ာရုိးသဖြယ္လဲျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ...

အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားကုိလဲ ကုိယ္ပုိင္စားရိတ္စားခနဲ႔ သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့ပါေသးတယ္။ ဥပမာ ျပဴလူမ်ိဳးတုိ႔ရဲ့ ေနျပည္ေတာ္ေဟာင္း ျဖစ္ခဲ့ဘူးတဲ့ ဟန္လင္းႀကီးၿမိဳ႕ေဟာင္းဆုိယင္ ရုံးရက္ရွည္ပိတ္တဲ့အခါမ်ိဳးမွာ ကုိယ္ပုိင္ စားရိတ္ စားခနဲ႔ သြားၿပီး ျပဴလူမ်ိဳးတုိ႔ရဲ့ ဆင္ယင္ထုံးဖြဲ႔ပုံမ်ားကုိ ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ စစ္ကုိင္းတုိ႔၊ အင္းဝတုိ႔၊ အမရပူရတုိ႔ဆုိတာကေတာ့ မႏၱေလးအနီးမွာ ျဖစ္လုိ႔ ခဏခဏေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

စာေပအေထာက္အထားဘက္ကဆုိယင္ ကုိယ္ပုိင္စုေဆာင္းထားတဲ့ စာအုပ္စာတမ္းေတြအျပင္ ဦးပဥၥင္းတုိ႔ဘုိး မုိးတားဝန္ေထာက္မင္း စုေဆာင္းထားပစ္ခဲ့တဲ့ ေပပုရပုိက္ေတြဟာ ဆင္ယင္ထုံးဖြဲ႔မႈ စာအုပ္ေရးရာမွာ မ်ားစြာအေထာက္အပံ့ေပးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီစုေဆာင္းေလ့လာခ်က္ေတြအားလုံးဟာ ေက်ာက္စာ ဌာန အမႈထမ္းစဥ္ ၁၀ ႏွစ္ အတြင္းက စုေဆာင္းေလ့လာခ်က္ေတြျဖစ္ၾကေပမဲ့ ေက်ာက္စာရုံးအျပင္က ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သိေစလုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီစုေဆာင္းေလ့လာခ်က္ေတြအားလုံးကုိ စံနစ္တက်ေလ့လာတတ္ေအာင္ ေက်ာက္စာအျမင္ ေက်ာက္စာအသိေတြတပ္ေပးလုိက္တဲ့ ေက်ာက္စာဌာနႀကီးကုိေတာ့ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာရပါမယ္။

ယခုလုိ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ စုေဆာင္းရ႐ွိခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြထဲက ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ ထုတ္ၿပီးဆင္ယင္ထုံးဖြဲ႔မႈနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ေဆာင္းပါးတုိကေလးေတြကုိ ဆင္ယင္ထုံးဖြဲ႔မႈစာအုပ္ရဲ့ ပမာဏအျဖစ္နဲ႔ ၃၂ ခုႏွစ္ေလာက္ဆီက ႀကီးပြားေရးမဂၢဇင္းမွာ ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ အဲဒီေဆာင္းပါးေတြကုိမူထားၿပီး ယခုဆင္ယင္ထုံးဖြဲ႔မႈ စာအုပ္အေျခကုိ ေရာက္ေအာင္ တျဖည္းျဖည္းမြမ္းမံၿပီး ယူခဲ့ပါတယ္။

စာအုပ္အျဖစ္ စုေပါင္းေရးတဲ့ ၁၃၀၄ ခုႏွစ္အခ်ိန္မွာေတာ့ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးနဲ႔လာေရာက္တုိက္ဆုိင္ေနတဲ့အတြက္ စာအုပ္ဟာ စုံသင့္သေလာက္ စုံလင္ေအာင္ စီစဥ္ႏုိင္ခြင့္ မရခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဦးပဥၥင္း ရည္မွန္းထားတဲ့ ျမန္မာတုိ႔ရဲ့ ဆင္ယင္ထုံးဖြဲ႔မႈသမုိင္းစဥ္တရပ္ကိုေတာ့ အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ တင္ျပႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။

ပဌမရည္ရြယ္ရင္းကေတာ့ စစ္အတြင္းမွာပင္ ပုံႏွိပ္ရန္ရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ ေရးခဲ့တဲ့အတြက္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးမျဖစ္မီ ပဌမအကၤ်ီပါးေခတ္အထိ ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့အဲဒီအခါက ပုံမႏွိပ္ျဖစ္ခဲ့ဘဲ စစ္ႀကီးအၿပီး ၁၃၁၂ ခုႏွစ္က်မွ ပုံႏွိပ္ရေလေတာ့ ဒီဘက္ေခတ္မွာ ေခတ္စားေနတဲ့ ႏုိင္လြန္ေခတ္ကုိ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္နဲ႔ ျဖည့္သြင္းပုံႏွိပ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ေရွ႕ကုိလဲ အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ ျဖည့္သြင္းမြမ္းမံသြားဘုိ႔ရာ ရည္႐ြယ္ထားေလေတာ့ စာအုပ္အျဖစ္ေရာက္ၿပီးသည့္ေနာက္မွာပင္ သုေတသနလုပ္ငန္းကုိ ဆက္လက္ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒါတြင္သာမဟုတ္ပါဘူး။ တျခားျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္စာတမ္းေတြကုိလဲ မျပတ္ထုတ္သြားႏုိင္ဘုိ႔ရာ ႀကိဳးစားေနပါေသးတယ္။ ယခု လူထုဂ်ာနယ္မွာလစဥ္ေရးသားေနတဲ့ ျမန္မာ့ပန္းခ်ီသမုိင္းစဥ္ေဆာင္းပါးရွည္ႀကီးကုိလဲ ေဆာင္းပါးအျဖစ္နဲ႔ အၿပီးသတ္ေရးသားၿပီးသည့္ေနာက္မွာ ဆင္ယင္ထုံးဖြဲ႔မႈလုိ ပန္းခ်ီမွတ္တမ္းတင္စာအုပ္ႀကီးတအုပ္ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ဘုိ႔ ရည္႐ြယ္ထားပါတယ္။

ယုခေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ျမန္မာေငြသုံးေတြကုိ ေခတ္နဲ႔ေဖာ္ျပသြားမယ့္ ဒဂၤါးသမုိင္းကုိ တျခားယဥ္ေက်းမႈစာအုပ္မ်ားအယင္ တုိင္းျပည္ကုိ ေစာေစာတင္ျပႏုိင္ဘုိ႔ရာ စီစဥ္ေနတယ္ဆုိတာ ယခုဆုႏွင္းသဘင္က်င္းပရာ စာေပဗိမာန္ကေနၿပီး တုိင္းျပည္ကုိ အသိေပးလုိက္ပါတယ္ ''

ေရႊကုိင္းသား
စာေပဗိမာန္မဂၢဇင္း အတြဲ ၁ အမွတ္ ၆ (၁၉၅၂၊ ႏုိဝင္ဘာ) မွ
source.... ေကာင္းကင္