ေဇယ် (စာေရးဆရာ)

ေဇယ် (၁၉ဝဝ - ၁၉၈၂)

အမည္ရင္း - ဦးေယာ
မိဘအမည္ - ေရႊဆလြယ္ရ သစ္ေတာ၀န္ေထာက္မင္း ဦးခလယ္ + ေဒၚေ႐ႊႀကိဳ
ေမြးသကၺရာဇ္ - ၁၉ဝဝ ျပည့္ႏွစ္
ေမြးဖြားရာေဒသ - သာယာဝတီ ခ႐ုိင္၊ ဇီးကုန္းၿမိဳ႕

ကုိယ္ေရးျဖစ္စဥ္

ဆရာ ေဇယ်၏ ငယ္နာမည္မွာ ေမာင္ေယာ႐ႈ ျဖစ္သည္။ ဇီးကုန္းၿမိဳ႕ ေအဘီအမ္ ေက်ာင္း၌ စတင္ ပညာ သင္ၾကားၿပီး ၁၉၂ဝ တြင္ ဆယ္တန္း စာေမးပြဲကုိ သုံးဘာသာ ဂုဏ္ထူးျဖင့္ ေအာင္ျမင္သည္။ ေက်ာင္းေနစဥ္ ကပင္ ေက်ာင္းလက္ေရး စာမူ မဂၢဇင္း၌ အယ္ဒီတာ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ၿပီး ေမာင္ေယာ အမည္ သုံးခဲ့သည္။

ဒဂုန္ မဂၢဇင္း၌ စတင္ အလုပ္ လုပ္ကုိင္သည္။ ဒဂုန္ မဂၢဇင္း ပထမ စာေစာင္တြင္ ဗုိလ္ရန္ေအာင္ ဝတၴဳကုိ ေရးခဲ့သည္။ စာေရး ဆရာ ဘဝသုိ႕ ေရာက္ေအာင္ ဆုံးမ သြန္သင္ လမ္းၫႊန္ ခဲ့သူမ်ားမွာ သခင္ ကုိယ္ေတာ္မႈိင္း၊ လယ္တီပ႑ိတ ဦးေမာင္ႀကီး၊ ပီမုိးနင္း၊ ေက်ာင္းဆရာႀကီး ဦးဘုိးသစ္တုိ႕ ျဖစ္သည္။

ဒဂုန္ မဂၢဇင္းတြင္ ေဇယ် အမည္ျဖင့္ စတင္ ေရးသားသည္။ ေဇယ် ကေလာင္ အမည္ ေ႐ြးပုံမွာ စားပြဲေပၚရွိ အဘိဓာန္ စာအုပ္ကုိ မၾကည့္ဘဲ လွန္ၿပီး စာအုပ္ေပၚ လက္ေထာက္ကာ က်ရာ စာလုံးကုိ ကေလာင္ အမည္ ယူမည္ဟု အဓိ႒ာန္ ျပဳခဲ့သည္။ (Victory) စာလုံးေပၚ လက္ေထာက္မိၿပီး ျမန္မာမႈ ျပဳကာ ေဇယ် အမည္ကုိ ေ႐ြးခဲ့သည္။ ဒဂုန္ မဂၢဇင္းကုိ အစြဲ ျပဳ၍ ဒဂုန္ ေဇယ်ဟု သုံးခဲ့ၿပီး ထုိ႕ေနာက္မွ ေဇယ် ျဖစ္လာသည္။ ဒဂုန္ မဂၢဇင္းတြင္ ေလးႏွစ္ခြဲခန္႕ အလုပ္ လုပ္ခဲ့ၿပီး ႏုတ္ထြက္ ခဲ့သည္။ ေဇယ် သတင္းစာကုိ ကုိယ္တုိင္ ထုတ္ခဲ့သည္။ ထုိ႕အျပင္ တပတ္တႀကိမ္ ေလးပဲတန္ (တမတ္တန္) ဂ်ာနယ္ကုိ ထုတ္ေဝခဲ့ရာ ကုိးလ အၾကာတြင္ ရပ္လုိက္ ရသည္။

ထုိ႕ေနာက္ လန္ဒန္အတ္ မဂၢဇင္း၊ ၿဗိတိသွ် ဘားမား၊ ဓူဝံ မဂၢဇင္း၊ ဓူဝံ ဂ်ာနယ္ တုိ႕တြင္ အယ္ဒီတာ အျဖစ္ အဆင့္ဆင့္ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့သည္။ စစ္ၿပီးေခတ္တြင္ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဌာနသုိ႕ ဝင္ေရာက္ အမႈ ထမ္းၿပီး ၫႊန္ၾကားေရးဝန္ ရာထူးျဖင့္ အၿငိမ္းစား ယူခဲ့သည္။

အၿငိမ္းစား ယူၿပီး ေနာက္တြင္ သမုိင္း ေကာ္မရွင္ ယဥ္ေက်းမႈ ေကာင္စီ၊ ျမန္မာစာ ျပဳစုေရးႏွင့္ ဘာသာျပန္ ေကာ္မရွင္၊ စာေပဗိမာန္ဆု ေ႐ြးခ်ယ္ေရး အဖြဲ႕ တုိ႕တြင္ ပါဝင္ ေဆာက္႐ြက္ ခဲ့သည္။ ထုိ႕အျပင္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ စာေရး ဆရာ အသင္း ဥကၠ႒ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့သည္။

၁၉၃ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ႒ာန ထုတ္ေဝေသာ သူႀကီး ေဂဇက္ မဂၢဇင္းတြင္ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကုိင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ မဂၢဇင္း ရပ္ဆုိင္း သြားသည့္ အခ်ိန္အထိ ျဖစ္သည္။

၁၉၂၃-ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ(၁၀)ရက္ေန႔၌ ဆရာ ေဇယ်သည္ သခင္ကုိယ္ေတာ္မႈိင္း၏ သမီးႀကီး ေဒၚျမရီႏွင့္ အိမ္ေထာင္ ျပဳခဲ့သည္။

၁၉၂၅-ခုႏွစ္တြင္ ရင္းႏွီးေသာ မိတ္ေဆြသံုးဦး၏ အစု၀င္ေငြ ၂၀-က်ပ္ျဖင့္ မတည္ကာ ေလးပဲတန္ ေဇယ်သတင္းစာကို စတင္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ထုတ္ေ၀သူမွာ ေမာင္ေမာင္ေလး ျဖစ္ၿပီး၊ အယ္ဒီတာမွာ ဆရာေဇယ်ျဖစ္သည္။

၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဝဏၰ ေက်ာ္ထင္ ဘြဲ႕ကုိ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္တြင္ သီရိပ်ံခ်ီ ဘြဲ႕ကုိ လည္းေကာင္း ရရွိ ခဲ့သည္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ စာေပဗိမာန္ စာပေဒသာ ဆုကုိ ျမန္မာ့ မ်က္ပြင့္ (႐ြာဓေလ့၊ လူဓေလ့) စာအုပ္ျဖင့္ ရရွိခဲ့သည္။

၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၄ ရက္ေန႕တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ စမ္းေခ်ာင္း ၿမိဳ႕နယ္ ခ်မ္းသာလမ္း အိမ္ အမွတ္ (၅) တြင္ ကြယ္လြန္ ခဲ့သည္။

ေဇယ် ထုတ္ေဝၿပီး စာအုပ္မ်ား

စာတုိေပစ - ၁၉၆၅ ခုႏွစ္
စာေတြ႕ ငါေတြ႕ - ၁၉၆၇ ခုႏွစ္
စာသဘင္ - ၁၉၆၃ ခုႏွစ္
ေဇယ် စာတမ္း - ၁၉၆၅ ခုႏွစ္
ေဇယ် ဝတၴဳတုိမ်ား - ၁၉၅၅ ခုႏွစ္
ေဇယ်၏စာ - ၁၉၆၅ ခုႏွစ္
ေတာႀကီးမာယာ - ၁၉၆၅ ခုႏွစ္
နီပြန္စိတ္ဓာတ္ -
ဗမာ့အေရးႏွင့္ အႏုပညာ အေသြး -
ဗမာျပည္ တုိက္ပြဲ - ၁၉၆၄ ခုႏွစ္
မိန္းမ - ၁၉၆၁ ခုႏွစ္
ျမႏွင္းႏြယ္ - ၁၉၆၁ ခုႏွစ္
ျမတ္ေလး ေ႐ႊဓားဗုိလ္ - ၁၉၉၉ ခုႏွစ္
ျမန္မာစာ ျမန္မာ့စိတ္ ျမန္မာ့မာန္ - ၁၉၆၆ ခုႏွစ္
ျမန္မာ့မ်က္ပြင့္ (စာဓေလ့) - ၁၉၇၄ ခုႏွစ္
ျမန္မာ့မ်က္ပြင့္ (႐ြာဓေလ့၊ လူ႕ဓေလ့) - ၁၉၆၁ ခုႏွစ္
မွတ္တမ္းတင္ ဗမာ့ အေရးအခင္းမ်ား - ၁၉၆၅ ခုႏွစ္
လူ - ၁၉၃၈ ခုႏွစ္
သိန္းေလးဆယ္ - ၁၉၇၄ ခုႏွစ္
အဏုျမဴ -

ရည္ညႊန္းကိုးကား

၂၀ရာစု ျမန္မာ့သမိုင္း သန္းဝင္းလႈိင္၊ ၂ဝဝ၉ ခု၊ ေမလ၊ ကံေကာ္ဝတ္ရည္ စာေပ။

ႏွစ္ဆယ္ ရာစု ျမန္မာ စာေရး ဆရာမ်ားႏွင့္ စာစု စာရင္း၊ ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ ျပည္သူ႕ ဆက္ဆံေရး ဦးစီးဌာန (႐ံုးခ်ဳပ္) စာတည္းအဖြဲ႕၊ ပညာေ႐ႊေတာင္ စာအုပ္တုိက္၊ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ၊ ပထမအႀကိမ္။